7. Tablolar
Tablo Ortamı
LaTeX ile tablo oluşturmak için tabular ortamı kullanılır. \begin{tabular}[konum]{sütunlar} şeklinde uygulanır. Buradaki sütunlar kısmına tablonun kaç sütunu olacağı ve sütunların hizalama özellikleri girilir. Sola yaslı, sağa yaslı ve ortalı sütun için sırasıyla l , r ve c harfleri kullanılır. Örneğin cccc ifadesi, tablonun 4 sütunlu olacağı ve her sütunun ortalı olacağı anlamına gelir. llcll ifadesi ile de 5 sütunlu, 3. sütunu ortaya hizalı, diğer sütunları sola yaslı bir tablo anlamına gelir. Daha sonra hücreler tek tek girilir. Hücreler arası geçiş & karakteri ile yapılır, her satır sonunda \\ komutu girilir. Tablo biçimlendirilirken | karakteri ile dikey çizgi, \hline komutu ile de yatay çizgi eklenir. Aşağıdaki örnekleri tatbik edin.
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\begin{document}
\title{Belge 30}
\maketitle
\begin{tabular}{|ccc|}
\hline
1 & 2 & 3 \\
4 & 5 & 6 \\
7 & 8 & 9 \\
\hline
\end{tabular}
\end{document}
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\begin{document}
\title{Belge 31}
\maketitle
\begin{tabular}{|l|l|l|}
\hline
satır1 - sütun1 & satır1 - sütun2 & satır1 - sütun3 \\
\hline
satır2 - sütun1 & satır2 - sütun2 & satır2 - sütun3 \\
\hline
satır3 - sütun1 & satır3 - sütun2 & satır3 - sütun3 \\
\hline
\end{tabular}
\end{document}
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\begin{document}
\title{Belge 32}
\maketitle
\begin{center}
\begin{tabular}{cc}
Zaman ($t$) & Konum ($x(t)$) \\
\hline
0 & 0,0087 \\
1 & 0,0051 \\
2 & 0,0024 \\
3 & 0,0009 \\
4 & -0,0017 \\
5 & -0,0089 \\
6 & -0,0398 \\
7 & -0,1189 \\
8 & -0,6325 \\
9 & -2,9003 \\
10 & -9,1655 \\
\hline
\end{tabular}
\end{center}
\end{document}
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\begin{document}
\title{Belge 33}
\maketitle
\begin{tabular}{l|l|l|l}
ID & Malın Adı & Malın Cinsi & Malın Menşei \\
\hline
1 & Domates & Yaş sebze & Antalya \\
2 & Takunya & Kıyafet & Konya \\
3 & Egzantrik mili & Yedek Parça & Almanya \\
4 & Minnoş & Evcil Hayvan & İzmir \\
5 & Kontrbas & Enstürman & Ankara \\
\end{tabular}
\end{document}
Tablolar ve Satır Bölme
LaTeX tablolarında satır sonuna sığmayan uzun cümleleri bölmez. Bunun için o sütuna paragraf girileceğini sütun pozisyonu bölümünde belirtmeliyiz. p{boyut} ifadesi o sütuna girilen uzun cümlelerin ilgili boyuta sığmazsa bölünüp bir alt satırdan devam edeceğini bildirir. Boyut birimi cm veya pt veya başka bit LaTeX birimi olabilir. Paragraf sütunlarında dikey hizalama yapmak için array paketi kullanılır. Üst, orta ve alt hizalama için sırasıyla t{boyut}, m{boyut} ve b{boyut} kullanılır. Aşağıdaki örnekleri inceleyin.
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\begin{document}
\title{Belge 34}
\maketitle
\begin{tabular}{|c||c|c|p{6cm}|}
\hline Gün & Min Saıcaklık & Max Sıcaklık & Özet \\
\hline Pazartesi & 18$^\circ$C & 22$^\circ$C & Yer yer bulutlanmalar olsa da genel olarak
gökyüzünün oldukça açık ve güneşli olduğu bir gündü. \\
\hline Salı & 12$^\circ$C & 13$^\circ$C & Balkanlardan gelen soğuk hava dalgasının etkisiyle
sıcaklıklarda ani bir düşüş yaşandı. \\
\hline Çarşamba & 11$^\circ$C & 16$^\circ$C & Gram güneş görmedik. \\
\hline
\end{tabular}
\end{document}
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\usepackage{array} %tablo için
\begin{document}
\title{Belge 35}
\maketitle
\begin{tabular}{|c||c|c|m{6cm}|} %(m)iddle, (t)op, (b)ottom
\hline Gün & Min Saıcaklık & Max Sıcaklık & Özet \\
\hline Pazartesi & 18$^\circ$C & 22$^\circ$C & Yer yer bulutlanmalar olsa da genel olarak
gökyüzünün oldukça açık ve güneşli olduğu bir gündü. \\
\hline Salı & 12$^\circ$C & 13$^\circ$C & Balkanlardan gelen soğuk hava dalgasının etkisiyle
sıcaklıklarda ani bir düşüş yaşandı. \\
\hline Çarşamba & 11$^\circ$C & 16$^\circ$C & Gram güneş görmedik. \\
\hline
\end{tabular}
\end{document}
Hücre Bölme ve Birleştirme
Birden fazla sütunu kaplayan satırlar için \multicolumn{sayı}{pozisyon}{metin} komutu kullanılır. Örneğin \multicolumn{3}{|c|}{Puan Sıralaması} komutu ile üç sütunu kaplayan, ortalanmış ve Puan Sıralaması metnini içeren bir satır oluşturulur. \hline yerine \cline{n-k} komutu kullanılırsa n-inci sütundan başlayan ve k-inci sütunda biten bir çizgi çizilir. Fakat bu çizgilerin çizilmesi yoluyla birden çok satırı kaplayan sütunlar oluşturulamaz. Bunun için multirow paketi kullanılır. \multirow{sayı}{boyut}{Metin} komutuyla ilgili sayı kadar satırı kapsayan bir sütun oluşturulur. Boyut kısmında * yazılırsa metnin doğal genişliği alınır. Bunların uygulamalarını aşağıdaki örneklerde gözlemleyebilirsiniz.
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\begin{document}
\title{Belge 36}
\maketitle
\begin{center}
\begin{tabular}{|c|p{5cm}|c|}
\hline \multicolumn{2}{|c|}{Haftanın Talihlileri} \\
\hline 1 & Fazıl Kerim \\
\hline 2 & Mehmet Torun \\
\hline 3 & Aliye Çekmez \\
\hline 4 & Galip Bordanacı \\
\hline 5 & Ferit Akçay \\
\hline
\end{tabular}
\end{center}
\end{document}
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\begin{document}
\title{Belge 37}
\maketitle
\begin{center}
\begin{tabular}{|c|p{5cm}|c|}
\hline Türkçe & İngilizce \\
\hline ayva & quince \\
\cline{1-1} armut & pear \\
\cline{1-1} erik & plum \\
\hline nar & pomegranate \\
\hline
\end{tabular}
\end{center}
\end{document}
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\begin{document}
\title{Belge 38}
\maketitle
\begin{center}
\begin{tabular}{|c|c|c|c|c|}
\hline \multicolumn{5}{|c|}{Zeytin Üretiminde Başı Çeken Ülkeler} \\
\hline Sıra & Kıta & Ülke & Ekili Alan (hektar) & Yıllık Üretim (ton) \\
\hline 1 & Avrupa & İspanya & 2,400,000 & 6,160,100 \\
\hline 2 & Avrupa & İtalya & 1,140,685 & 3,148,130 \\
\hline 3 & Avrupa & Yunanistan & 765,000 & 2,400,000 \\
\hline 4 & Avrupa & Türkiye & 594,000 & 1,800,000 \\
\hline 5 & Asya & Suriye & 498,891 & 998,988 \\
\hline 6 & Afrika & Tunus & 1,500,000 & 500,000 \\
\hline 7 & Afrika & Fas & 550,000 & 470,000 \\
\hline 8 & Afrika & Mısır & 49,888 & 318,339 \\
\hline 9 & Afrika & Cezayir & 178,000 & 300,000 \\
\hline
\end{tabular}
\end{center}
\end{document}
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\usepackage{multirow}
\begin{document}
\title{Belge 39}
\maketitle
\begin{center}
\begin{tabular}{|c|c|c|c|c|}
\hline \multicolumn{5}{|c|}{Zeytin Üretiminde Başı Çeken Ülkeler} \\
\hline 1 & \multirow{4}{*}{Avrupa} & İspanya & 2,400,000 & 6,160,100 \\
2 & & İtalya & 1,140,685 & 3,148,130 \\
3 & & Yunanistan & 765,000 & 2,400,000 \\
4 & & Türkiye & 594,000 & 1,800,000 \\
\hline 5 & Asya & Suriye & 498,891 & 998,988 \\
\hline 6 & \multirow{4}{*}{Afrika} & Tunus & 1,500,000 & 500,000 \\
7 & & Fas & 550,000 & 470,000 \\
8 & & Mısır & 49,888 & 318,339 \\
9 & & Cezayir & 178,000 & 300,000 \\
\hline
\end{tabular}
\end{center}
\end{document}
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\usepackage{multirow}
\begin{document}
\title{Belge 40}
\maketitle
\begin{center}
\begin{tabular}{|c|c|c|c|c|}
\hline \multicolumn{5}{|c|}{Zeytin Üretiminde Başı Çeken Ülkeler} \\
\hline 1 & \multirow{4}{*}{Avrupa} & İspanya & 2,400,000 & 6,160,100 \\
\cline{3-5} 2 & & İtalya & 1,140,685 & 3,148,130 \\
\cline{3-5} 3 & & Yunanistan & 765,000 & 2,400,000 \\
\cline{3-5} 4 & & Türkiye & 594,000 & 1,800,000 \\
\hline 5 & Asya & Suriye & 498,891 & 998,988 \\
\hline 6 & \multirow{4}{*}{Afrika} & Tunus & 1,500,000 & 500,000 \\
\cline{3-5} 7 & & Fas & 550,000 & 470,000 \\
\cline{3-5} 8 & & Mısır & 49,888 & 318,339 \\
\cline{3-5} 9 & & Cezayir & 178,000 & 300,000 \\
\hline
\end{tabular}
\end{center}
\end{document}
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\usepackage{multirow}
\begin{document}
\title{Belge 41}
\maketitle
\begin{tabular}{|c|c|c|c|c|c|}
\cline{4-6} \multicolumn{3}{c|}{} & \multicolumn{3}{|c|}{Karadeniz Bölgesi} \\
\cline{4-6} \multicolumn{3}{c|}{} & Samsun & Amasya & Trabzon \\
\hline \multicolumn{2}{|c|}{\multirow{2}{*}{Akdeniz Bölgesi}} & Antalya & 935 & 859 & 1198 \\
\cline{3-6} \multicolumn{2}{|c|}{} & Mersin & 734 & 598 & 903 \\
\hline \multicolumn{2}{|c|}{\multirow{2}{*}{Marmara Bölgesi}} & İstanbul & 740 & 682 & 1069 \\
\cline{3-6} \multicolumn{2}{|c|}{} & Edirne & 975 & 916 & 1303 \\
\hline
\end{tabular} \end{document}
Tablo Biçimlendirme
İçerisinde bir ortam bulunduracak olan sütunlar paragraf olarak belirtilmelidir. Çok sütunlu tablolarda birden fazla sütun *{sayı}{pozisyon} ifadesi ile oluşturulabilir. Örneğin *{7}{c} ifadesi 7 tane ortalı sütun anlamına gelir. Bir sütunun tamamında sütun başında uygulanacak olan komutlar >{\komut} ile, sütun sonunda uygulanacak olan komutlar <{\komut} ile belirtilir. Komutlar deklorasyon şeklinde olmalıdır. Örneğin >{\textbf} yanlış, >{\bfseries} ise doğru bir kullanımdır. Satırları alterne olarak renklendirmek için xcolor paketi table opsiyonel parametresi ile yüklenmelidir. \rowcolors{sayı}{renk1}{renk2} ifadesi ile ilgili sayılı satırdan başlanarak iki renkli bir tablo elde edilir. Daha özel tablolar içinse aynı paketin \cellcolor{renk} komutu ile istenilen hücre renklendirilebilir. Gri renk için \cellcolor[gray]{0.9} ifadesi ile farklı tonlarda gri elde edilebilir (burada 0.9). Aşağıdaki örnekleri inceleyin.
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\usepackage{array}
\begin{document}
\title{Belge 42}
\maketitle
\begin{tabular}{|c|c|c|m{6cm}|}
\hline Model & Motor Gücü & 0--100 hızlanma & Açıklamalar \\
\hline \hline SL65 AMG & 630 HP & 4.0 sn &
\begin{flushright}12 silindirli çift turbo şarjlı 6 lt hacimli AMG motoru
1000 Nm tork üretmektedir. Aracın maks. süratı elektronik olarak
300 km/h ile limitlenmiştir.
\end{flushright} \\
\hline \hline SLS AMG & 570 HP & 3.8 sn &
\begin{itemize}
\item 6.3 lt, 8 silindirli AMG motor,
\item 650 Nm tork,
\item 317 km/h maks sürat.
\end{itemize} \\
\hline
\end{tabular}
\end{document}
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\begin{document}
\title{Belge 43}
\maketitle
\begin{tabular}{l|*{8}{c}}
Takım & O & G & B & M & A & Y & Puan & Av \\
\hline
İzlanda & 3 & 3 & 0 & 0 & 8 & 0 & 9 & +8 \\
Çek Cumhuriyeti & 3 & 3 & 0 & 0 & 8 & 4 & 9 & +4 \\
Hollanda & 3 & 1 & 0 & 2 & 4 & 5 & 3 & -1 \\
Letonya & 3 & 0 & 2 & 1 & 1 & 4 & 2 & -3 \\
Kazakistan & 3 & 0 & 1 & 2 & 3 & 7 & 1 & -4 \\
Türkiye & 3 & 0 & 1 & 2 & 2 & 6 & 1 & -4 \\
\end{tabular}
\end{document}
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\usepackage{array}
\begin{document}
\title{Belge 44}
\maketitle
\begin{tabular}{>{\em}l|*{6}{c}>{\bfseries}cc}
Takım & O & G & B & M & A & Y & Puan & Av \\
\hline
İzlanda & 3 & 3 & 0 & 0 & 8 & 0 & 9 & +8 \\
Çek Cumhuriyeti & 3 & 3 & 0 & 0 & 8 & 4 & 9 & +4 \\
Hollanda & 3 & 1 & 0 & 2 & 4 & 5 & 3 & -1 \\
Letonya & 3 & 0 & 2 & 1 & 1 & 4 & 2 & -3 \\
Kazakistan & 3 & 0 & 1 & 2 & 3 & 7 & 1 & -4 \\
Türkiye & 3 & 0 & 1 & 2 & 2 & 6 & 1 & -4 \\
\end{tabular}
\end{document}
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\usepackage{array}
\usepackage[table]{xcolor}
\begin{document}
\title{Belge 45}
\maketitle
\begin{center}
\rowcolors{1}{pink}{white}
\begin{tabular}{>{\em}l|*{6}{c}>{\bfseries}cc}
Takım & O & G & B & M & A & Y & Puan & Av \\
\hline
İzlanda & 3 & 3 & 0 & 0 & 8 & 0 & 9 & +8 \\
Çek Cumhuriyeti & 3 & 3 & 0 & 0 & 8 & 4 & 9 & +4 \\
Hollanda & 3 & 1 & 0 & 2 & 4 & 5 & 3 & -1 \\
Letonya & 3 & 0 & 2 & 1 & 1 & 4 & 2 & -3 \\
Kazakistan & 3 & 0 & 1 & 2 & 3 & 7 & 1 & -4 \\
Türkiye & 3 & 0 & 1 & 2 & 2 & 6 & 1 & -4 \\
\end{tabular}
\end{center}
\end{document}
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\usepackage{array}
\usepackage[table]{xcolor}
\begin{document}
\title{Belge 46}
\maketitle
\begin{center}
\begin{tabular}{>{\em}l|*{6}{c}>{\bfseries}cc}
Takım & O & G & B & M & A & Y & Puan & Av \\
\hline
İzlanda & 3 & 3 & 0 & 0 & 8 & 0 & 9 & +8 \\
Çek Cumhuriyeti & 3 & 3 & 0 & 0 & 8 & 4 & 9 & +4 \\
Hollanda & 3 & 1 & 0 & 2 & 4 & 5 & 3 & -1 \\
Letonya & 3 & 0 & 2 & 1 & 1 & 4 & 2 & -3 \\
Kazakistan & 3 & 0 & 1 & 2 & 3 & 7 & 1 & -4 \\
\cellcolor[gray]{0.9} Türkiye & 3 & 0 & 1 & 2 & 2 & 6 & \cellcolor{red} 1 & -4 \\
\end{tabular}
\end{center}
\end{document}
\documentclass[a4paper,11pt]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\usepackage{array}
\usepackage[table]{xcolor}
\begin{document}
\title{Belge 47}
\maketitle
\begin{center}
\begin{tabular} {>{\cellcolor{pink}\em}l|*{6}{c}>{\cellcolor[gray]{0.9}\bfseries}cc}
Takım & O & G & B & M & A & Y & Puan & Av \\
\hline
İzlanda & 3 & 3 & 0 & 0 & 8 & 0 & 9 & +8 \\
Çek Cumhuriyeti & 3 & 3 & 0 & 0 & 8 & 4 & 9 & +4 \\
Hollanda & 3 & 1 & 0 & 2 & 4 & 5 & 3 & -1 \\
Letonya & 3 & 0 & 2 & 1 & 1 & 4 & 2 & -3 \\
Kazakistan & 3 & 0 & 1 & 2 & 3 & 7 & 1 & -4 \\
Türkiye & 3 & 0 & 1 & 2 & 2 & 6 & 1 & -4 \\
\end{tabular}
\end{center}
\end{document}
Tablo Yerleştirme
Tablo metin içerisine gömülürken kaynak dosyada tabular ortamıyla tablonun oluşturulduğu yere yerleştirilir. Fakat bu yöntem bazen kötü görünebilir. Örneğin tablo sayfanın son satırlarında başlıyorsa paragraf düzeni bozulabilir. Bu durumda table ortamı kullanılır. \begin{table}[konum] ve \end{table} komutları arasında oluşturulan tablolar, belirtilen konum parametresine göre konumlandırılırlar. Bu ortam kullanılırsa \caption{açıklama} komutu ile tabloya açıklama eklenebilir ve \label{anahtar kelime} komutu ile atıf yapmak için referans oluşturulabilir. Ayrıca \listoftables komutu ile belgedeki tabloların listesi oluşturulabilir.
Kayar tablolar için opsiyonel konum parametreleri şu karakterlerden oluşan bir ifadedir: h, t, b, p ve !. Bunlarda biri veya birkaçı kullanılabilir. Bunların anlamları da sırasıyla şöyledir; h (here) ile tablonun kodunun girildiği yere yazılmasını isteriz, t (top) ile tablonun ilgili sayfanın en üstüne yazılmasını isteriz, b (bottom) ile tablonun ilgili sayfanın en altına yazılmasını isteriz, p (page) ile tablonun başka tablolar ile ayrı bir sayfada yazılmasını isteriz, ! ile de verdiğimiz seçeneklerin zorunlu olduğunu belirtiriz. Konum parametresi girilmezse varsayılan olarak htbp kabul edilir. Örneğin, hb parametresi ile tablonun oluştrulduğu yere, bu mümkün değilse sayfanın altına yerleştirilmesini isteriz. Fakat bu ikisi de mümkün değilse LaTeX tabloyu diğer seçeneklerden mümkün olan birini kullanır. !hb parametresi ile ise LaTeX'i bu iki seçenekten birine zorlarız.
\documentclass[a4paper,11pt,twocolumn]{article}
\usepackage[turkish]{babel}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage[T1]{fontenc}
\begin{document}
\title{Belge 48}
\maketitle
Kurtuluş Savaşımızın en önemli siyasi başarılarından biri olan ve 20 - 22 Ekim 1919
tarihleri arasında Amasya'da gerçekleştirilen Amasya Protokolünün 95. yıldönümü
dolayısıyla Amasya Valiliği ile üniversitemiz tarafından bir konferans düzenlendi.
Saraydüzü Kışlası Milli Mücadele Müzesi ve Kongre Salonunda düzenlenen konferansı
Vali Yardımcısı Oktay Sinanoğlu, Belediye Başkan Yardımcısı Mehmet Öz,
Üniversitemiz Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Murat Kekilli ve kalabalık bir izleyici
topluluğu izledi. (bkz: Tablo \ref{kelalaka})
\begin{table}[!hb]
\begin{center}
\begin{tabular}{cc}
Zaman ($t$) & Konum ($x(t)$) \\
\hline
0,000 & 0,0087 \\
0,001 & 0,0051 \\
0,002 & 0,0024 \\
0,003 & 0,0009 \\
0,004 & -0,0017 \\
0,005 & -0,0089 \\
0,006 & -0,0398 \\
0,007 & -0,1189 \\
0,008 & -0,6325 \\
0,009 & -2,9003 \\
0,010 & -9,1655 \\
\hline
\end{tabular}
\caption{Konuyla alakası olamayan bir tablo}
\label{kelalaka}
\end{center}
\end{table}
\end{document}
6. Ortamlar
LaTeX'e Giriş
8. LaTeX ve Matematik